กองส่งเสริมและพัฒนาทุนทางปัญญา (กสป.) มีหน้าที่และอำนาจ ดังนี้
1) จัดทำแผนการผลิต พัฒนา และส่งเสริมการผลิตกำลังคนคุณภาพที่มีศักยภาพสูง
2) ส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพบุคลากรอุดมศึกษา สร้างกำลังคนคุณภาพที่มีศักยภาพสูง รุ่นใหม่ และส่งเสริม พัฒนา และใช้ประโยชน์กำลังคนคุณภาพที่มีศักยภาพสูงให้สามารถทำงานตอบสนองการพัฒนาประเทศได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ
3) พัฒนากลไก ระบบ การถ่ายทอดและแลกเปลี่ยนบุคลากร องค์ความรู้ และเทคโนโลยีระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ ทั้งสถาบันอุดมศึกษา สถาบันวิจัย ภาคอุตสาหกรรม และต่างประเทศ รวมทั้งการทำวิจัยร่วมกันระหว่างนักวิจัยไทยกับนักวิจัยและภาคเอกชนต่างประเทศ
4) เสนอมาตรการเกี่ยวกับการดึงดูดและสร้างแรงจูงใจ เส้นทางอาชีพ ค่าตอบแทน และสิทธิประโยชน์อื่นๆ รวมทั้งดึงดูดบุคคลผู้มีศักยภาพสูงทั้งในประเทศและนอกประเทศให้เข้าสู่อาชีพวิจัยและนวัตกรรมในประเทศไทย
5) เสนอแนะเกี่ยวกับการปรับปรุงกฎหมายให้เอื้อต่อการผลิตและพัฒนากำลังคนคุณภาพที่มีศักยภาพสูง
6) จัดทำฐานข้อมูลกำลังคนคุณภาพที่มีศักยภาพสูง และสร้างเครือข่ายทุนทางปัญญาระหว่างภาครัฐและภาคเอกชนทั้งในประเทศและต่างประเทศ
7) จัดทำข้อเสนอมาตรฐานการบริหารงานบุคคลอุดมศึกษา มาตรฐานตำแหน่งวิชาการและดำเนินการเกี่ยวกับงานเลขานุการของคณะกรรมการข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษาตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา
8) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ปลัดกระทรวงมอบหมาย